Jacoba Mulder

Waarom er zo weinig over Jacoba te vinden is weet ik niet, hoewel ik heel wat documenten gevonden heb van de familie Mulder. Dat ze bestond ben ik pas te weten gekomen toen ik het verslag van de rechtbank las over het voorgdijschap. Na de dood van haar ouders kwam Jacoba in het weeshuis der Hervormden terecht en haar oudste zus Adriana wilde voogd zijn. Hier is Jacoba als kind 5 benoemd, zie Familie Gerrit Mulder.

Links een foto uit 1921. Jacoba en andere weeshuiskinderen worden gefotografeerd voor het weeshuis. Jacoba met kort geknipt haar. Alleen de oudere meisjes hadden langer haar.


Cornelis Suttorp, een halfwees, was ook in het weeshuis toen Jacoba in het weeshuis was. Cornelis heeft een boekje over zijn belevnissen in het weeshuis geschreven "Het weeshuis van Jan en Kaat".
In deze memoires schrijft hij dat er op een dag een uitstapje naar Hoek van Holland was georganiseerd. Het weer zat echter een beetje tegen en men besloot een hotel op te zoeken. In die tijd werd er veel gezongen door de kinderen en de kinderen deden dat ook in het hotel. Cor Suttorp schrijft: "Een van de gasten riep het meisje Coba Mulder en vroeg waar we vandaan kwamen en waarom we een uniform droegen". Dit zal hoogst waarschijnlijk het jongere zusje Jacoba geweest  zijn.

Toen ik met mijn broer Aad in het archief van het weeshuis mochten zoeken hebben we deze dag in het dagboek van de binnenvader terug gevonden.

Klik hier voor een grotere afbeelding.

De binnenvader schreef:
1920 augustes 19. Heden was het uitgaansdag van de kinderen beneden 16 jaar. De reis is geweest naar Hoek van Holland. Des morgens met de trein om 9.40 vertrokken. Onder een hevige regenbui was de stemming niet zo opgewekt, doch deze herstelde zich spoedig. Wel bleef het weer druilerig den geheelen dag, maar dit was geen belemmering voor de kinderen om zich te vermaken aan het strand en in de duinen. De aldaar bestelde consumptie was uitstekend en liet zich goed smaken. Na een gezellige terugreis die evenals de heenreis per spoor geschiedde kwamen allen zeer voldaan en in opgewekte stemming ter 7.30 uur thuis.

Verder zijn er nog notities in het dagboek van de binnenvader over Jacoba te vinden:

1922 juli 31
Clara Leverina, Jacoba Mulder, Remmerdina v.d. Hiel en Cornelis Suttorp hebben heden de O.L. school verlaten. De meisjes zijn in de huishoudelijke werkzaamheden opgenomen terwijl dde jongens met september naar de R.H.B. school gaan.

Opmerking van mij: het was gebruikelijk dat meisjes na de school in het weeshuis hielpen. Vaak werden ze ook als dienstbode in andere gezinnen ondergebracht. Jongens leerden een beroep.



De volgende notitie van de binnenvader is van 1926
1926 mei 1
Jacoba Mulder is heden als dienstbode in betrekking gegaan bij A.A. de Lange, broodbakker, Kreupelstraat (?? moeilijk te lezen) 28, alhier.

Links: foto van het dagboek van de binnenvader


1926 october 19
Jacoba Mulder is heden uit haar betrekking bij de Lange gekomen om hedenavond naar mevr. Eigennaam te gaan.

1926 october 25
Jacoba Mulder is heden uit haar betrekking thuis gekomen.

1927 feb. 1
Jacoba Mulder is heden in betrekking gegaan bij mevr. Houtman v. Beijeren.

1927 juni 18
Jacoba Mulder is heden uit hare betrekking bij mevr. Houtman thuisgekomen.

1928 mei 12
Jocoba Mulder is heden uit haar betrekking van dienstbode ontslagen, om reden mevr. Kooijma ene werkster voor halve dagen neemt.

1928 juli 19
Jacoba Mulder verlaat het weeshuis.

Jacoba was natuurlijk het langst in het weeshuis. Maar ook zij verliet het weeshuis precies op haar 21ste verjaardag met een uitzet. Mijn moeder Jeanne en haar zus Mia kunnen zich echter niet aan Jacoba herinneren.

Op 08.11.2010 ben ik in Schiedam geweest en heb het weeshuis gefotografeerd. Jan en Kaat staan nog op het dak en de ingangen zien er nog uit als toen. Een vreemd gevoel op een plek te staan waar je oma en haar zussen bijna 100 jaar geleden een aantal jaren geleefd hebben. Klik hier om de foto´s te bekijken.

Bij het bekijken van een oud fotoalbum kwam ik volgende foto tegen. Volgens mijn moeder is het Jacoba die vaak ziek was en ook nu weer in het ziekenhuis lag. De vrouw aan haar bed zou mijn oma Mien van Oosterhout-Mulder kunnen zijn, zeker weet ik dat niet.